Mısır Dışişleri Bakanı, ABD’de: ‘Arap ülkeleri Trump’ın Gazze planını reddediyor’

ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’nin ‘sahibinin kendisi olacağı’ ve ‘Filistinlilerin Gazze’ye dönemeyeceği’ açıklamalarının yankıları sürerken, İsrail ve Hamas arasında varılan ateşkes ve rehine takası anlaşmasının arabulucularından Mısır’ın Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, Washington’da ABD’li mevkidaşı Marco Rubio ile görüştü.

Reuters’ın aktardığına göre, Abdulati, Rubio’ya Arap devletlerinin Trump’ın Gazzelilerin zorla yerinden edilmesi planına karşı çıktığını belirterek Gazze’nin yeniden inşasının hızlandırılması ve Filistinlilerin Gazze’de kalmasının önemini vurguladı. Görüşmenin ardından ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise Trump’ın planından bahsedilmeden, Rubio’nun ‘Gazze’nin yönetimi ve güvenliği için çatışma sonrasına dair bir plan ortaya koymak üzere yakın işbirliğinin önemini yinelediği ve Hamas’ın asla Gazze’yi yönetemeyeceğini ya da İsrail’i tehdit edemeyeceğini vurguladığı’ belirtildi.

TRUMP’A MISIR VE ÜRDÜN SORUSU: ‘YARDIMLAR DURDURULABİLİR’

Mısır Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında ise Abdulati’nin bölgede ‘kapsamlı ve adil bir barış ile istikrar’ sağlanması için yeni ABD yönetimi ile birlikte çalışmayı beklediği belirtildi. Abdulati, ayrı bir toplantıda ABD Başkanı Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile de bir araya geldi; Mısırlı bakan, burada da benzer görüşleri ifade etti.

Trump, ABD’nin ‘Gazze’yi devralma’ planına dair açıklamasından önce, başta Mısır ve Ürdün gibi ülkeler olmak üzere Gazze’deki Filistinlilerin komşu bir ülkeye gönderilmesi fikrini ortaya atmış, bu fikre Mısır da dahil bölge ülkeleri tepki göstermişti. Trump’ın bugün Beyaz Saray’da Ürdün Kralı 2’nci Abdullah ile bir araya gelmesi bekleniyor.

Trump, dün Beyaz Saray’da düzenlediği imza töreninde yaptığı açıklamada ise Gazze’deki Filistinlilerin Mısır ve Ürdün gibi komşu ülkelere yerleştirilmesi planından da bahsederek, bu planının halen masada olduğunu söyledi. Mısır ile Ürdün’ün bu plana olumlu yanıt vermemesi durumunda bu ülkelere ABD’nin sağladığı savunma yardımlarını durdurmayı düşünüp düşünmeyeceğiyle ilgili bir soruya yanıt veren Trump, “Evet, bu olabilir” dedi.

İSRAİL BASINI: ARABULUCU ÜLKELER MÜZAKERELERİN ERTELENMESİNE KIZDI

Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları, dün bir açıklama yaparak İsrail’in Gazze’de ateşkes ve rehine takası anlaşmasını ihlal ettiğini söyleyerek bu cumartesi yapılması öngörülen altıncı tur rehine takasının askıya alındığını duyurmuştu. İsrail de dün anlaşmanın ikinci aşamasına ilişkin müzakereleri ertelemişti. İsrail basınına yansıyan haberlerde, arabulucu ülkelerin İsrail’in bu adımı karşısında ‘kızgın’ olduğu belirtildi.

AA’nın aktardığına göre, İsrail devlet televizyonu KAN’ın haberinde, Katar’ın başkenti Doha’daki görüşmelere katılan İsrailli müzakere heyetinin başlıca görevinin ‘bir krizin çıkmasını önlemek’ olduğu ancak Hamas’ın rehine takasının altıncı turunun askıya alınmasını duyurması sebebiyle bu konuda başarının sağlanamadığı belirtildi.

Haberde, Katar, Mısır ve ABD’den ismi açıklanmayan yetkililerin “İsrail’in tutumuna, özellikle de ikinci aşama için müzakerelerin ertelenmesine yönelik öfke mevcut” dediği aktarıldı.

İsrail ordu radyosunun haberinde de Hamas’ın rehine takasını askıya almasına ilişkin, “Bu durum, bir kez daha Katar ve Mısır’ın arabuluculuk çabalarının imtihanı olacak” ifadesi kullanıldı. İki arabulucu ülke Katar ve Mısır’ın daha önce bu tür engelleri aştığı hatırlatılan haberde, ABD yönetiminin baskısı göz önüne alındığında aynı başarıyı tekrar gösterip gösteremeyeceklerinin merak konusu olduğu kaydedildi.

Gazze’deki Netzarim Koridoru’ndan çekilmesi ve Refah Sınırı Kapısı’nın açılmasının ardından İsrail ordusunun ‘savaşa dönmekten başka baskı aracının kalmadığı’ aktarıldı.

REHİNE YAKINLARINDAN TEL AVİV’DE PROTESTO

Öte yandan, İsrail’de dün yüzlerce kişi rehine takası anlaşmasının tamamlanması ve Gazze’de tutulan İsrailli rehinelerin geri getirilmesi talebiyle gösteri düzenledi.

Gazze’de rehin tutulan Elon Ohel’in doğum gününü kutlamak için Gazze’deki rehinelerin ailelerinin Tel Aviv’in merkezinde yaptığı toplantı, rehine takası anlaşmasının askıya alındığının duyurulmasının ardından gösterilere dönüştü.

Hamas’ın 15 Şubat’ta yapılması planlanan altıncı tur esir takasını İsrail’in anlaşma şartlarına uymadığı için askıya aldığını duyurmasının ardından çok sayıda İsrailli, Başbakan Benjamin Netanyahu hükümetinin anlaşmayı tamamlaması talebiyle sokaklara döküldü.

Walla haber sitesinin haberine göre, ateş ve meşale yakan göstericiler İsrail Savunma Bakanlığı önündeki yolu kapatarak bölgede trafiğin aksamasına sebep oldu. Gazze’deki İsrailli esirlerin geri getirilmesini talep eden göstericiler, üzerinde “Hepsini geri getirin” yazılı dövizler taşıdı, “İsrail hükümeti anlaşmayı bozdu” ve “Netanyahu anlaşmayı bozdu” gibi sloganlar attı. Kanal 12’nin haberine göre, oğlu Gazze’de tutulan İsrailli İlan, “En büyük korkuların gözlerimizin önünde gerçekleştiğine tanık oluyoruz. Şimdiye kadar anlaşmanın ikinci aşamasından emin değildik, şimdi ise birinci aşamadan da emin değiliz” dedi.

İlan, esir takasının beşinci turunda serbest kalan ve zayıf görünen İsraillilerin durumuna değinerek, “Bu görüntülerin karar vericileri ikinci aşamaya geçmeleri ve serbest kalma ihtiyaçlarını anlamaları konusunda harekete geçirmesi gerektiğine inanıyorum” dedi. Oğlunun geri getirilmesini isteyen İlan, “Belki İsrail yeniden savaşa döner ve esirler İsrail ordusunun bombardımanında öldürülür veya oradaki şartlardan dolayı ölür” diye konuştu.

Gazze’de tutulan İsrailli rehine Matan’ın annesi Einav Zingaucker de İsrail Başbakanı Netanyahu’dan kabineyi toplamasını, müzakere heyetine tam yetki vermesini, rehine takası anlaşmasını kısaltarak tüm esirleri tek seferde geri getirmesini istedi.

766 FİLİSTİNLİ TUTUKLU VE 21 REHİNE SERBEST BIRAKILDI

Hamas ile İsrail arasında varılan ateşkes ve rehine takası anlaşması 19 Ocak Pazar günü Türkiye saatiyle 12.15’te yürürlüğe girmişti. Anlaşma kapsamında 27 Ocak Pazartesi günü, Netzarim Koridoru Gazze Şeridi’ndeki Filistinlilerin güneyden kuzeye geçişine açılmıştı. Gazze Şeridi ile Mısır arasındaki Refah Sınır Kapısı da İsrail ordusunun 8 ay süren işgalinin ardından 1 Şubat’ta hasta ve yaralıların tahliyesi için açılmıştı.

Anlaşmanın ilk aşamasındaki rehine takasının ilk beş turunda, İsrail hapishanelerindeki 766 Filistinli ile Gazze’deki 16 İsrailli ve 5 Taylandlı rehine serbest bırakılmıştı. Üç aşamadan oluşacak ateşkes anlaşmasına göre, 42 günlük birinci aşamada toplam 1900’ün üzerinde Filistinli tutuklu ve 33 İsrailli rehinenin serbest bırakılması bekleniyor.

Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları Sözcüsü Ebu Ubeyde, 15 Şubat’ta gerçekleştirilmesi beklenen rehine takasının İsrail’in ateşkes anlaşmasındaki taahhütlerini yerine getirmediği gerekçesiyle askıya alındığını açıklamıştı.

(DIŞ HABERLER SERVİSİ)