İSO Türkiye İmalat PMI Endeksi Temmuz’da 45,9’a Geriledi
Ülkenin ekonomik büyümesini ölçen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI endeksi, Temmuz 2025’te üçüncü ay üst üste düşerek 45,9 seviyesine geriledi. Endeks, sanayi sektöründe kesintisiz daralmanın 16. ayına işaret etti ve 50’nin altındaki değerler sektördeki bozulma eğilimini sürdürdüğünü gösterdi.
Siparişler 25 Aydır Art arda Düşüş Kaydediyor
Müşteri talebindeki belirgin durgunluk, yeni siparişlerin mart ayından beri en keskin düşüşünü tetikledi. Siparişler endeksi, 44,8 ile 25. ay üst üste düşüş yaşadı. Zayıf dış talep nedeniyle ihracat siparişleri de azalmaya devam etti.
Üretimde Son 10 Ayın En Hızlı Düşüşü Yaşandı
Yeni siparişlerdeki azalmanın etkisiyle üretim, son 10 ayın en hızlı düşüşünü kaydetti. İstihdamda ise gıda ürünleri haricindeki 10 sektörünün gerilediği, tekstilde ise belirgin bir azalma olduğu görüldü. Firmalar stok eritme ve maliyet kısıtlama stratejilerine odaklandı.
Türk Lirası’ndaki Değer Kaybı Maliyetleri Artırdı
Türk Lirası’ndaki değer kaybı, girdi maliyetlerini artırarak üreticilerin finansal baskısını artırdı. Satın alma faaliyetleri tüm sektörlerde yavaşlarken, istihdam ve yatırım kararları da ertelendi.
İSO Başkanı Bahçıvan: “Alarm Zilleri Çok Güçlü Çalıyor”
İstanbul Sanayi Odası Başkanı Erdal Bahçıvan, Karar’a yaptığı açıklamada, verilere ilişkin şu ifadeleri kullandı:
“Sanayimizin bedel ödeme sınırlarını aştığını artık görmeliyiz. Hiç kimse bu duruma kayıtsız kalamaz. Çözüm için siyasi otorite ve tüm paydaşlara diyalog sağlanmalı.”
Bahçıvan, özellikle emek yoğun sektörlerde durumun kritik seviyede olduğunu vurguladı.
Fitch’ten Kredi Baskısı Uyarısı
Uluslararası derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türk sanayi şirketlerinin 2025’te yüksek kredi baskısı altında olacağını açıkladı. Kurum, “TL’deki değer kaybı döviz borcunu artırıyor, yüksek enflasyon ise fiyatlama baskısı yaratıyor” değerlendirmesini yaptı. Net borç/FAVÖK oranının 2025’te %3,8’e yükseleceği tahmin ediliyor.
İstihdamda Sektörel Değişim: Sanayi Azalırken Hizmet Arttı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın analizine göre, 2024 Mayıs-2025 Mayıs döneminde sanayi istihdamı 157 bin kişi (%3,1) azaldı. Buna karşılık hizmet sektörü 258 bin kişi, inşaat ise 83 bin kişi artış gösterdi. Ekonomik büyüme ile istihdamın hizmetlere kaymasının küresel bir trend olduğu belirtildi.
İşgücü Geçişkenliği Önemli
Rapor, Türkiye’de sanayinin istihdam payının OECD ortalamasının 5 puan üzerinde olduğunu, ancak ekonomik büyüme ile bu farkın azalması bekleniyor. İşgücü piyasasının verimliliği için çalışanların sektörler arası geçiş esnekliğinin hayati önem taşıdığına vurgulandı.
